Dotykająca szczególnie dzieci owsica, to jedna z powszechniejszych chorób pasożytniczych dotykających małych pacjentów. Objawia się przede wszystkim świądem okolicy odbytu.
Owsica przynależąca do grupy chorób robaczyc , wywoływana jest przez owsiki (z łac. Oxyuris vernicularis), czyli milimetrowe nicienie (najczęściej ich wielkość waha się od 5 do 10mm). Mieszkające w kątnicy, w końcowym odcinku jelita cienkiego, a także w jelicie grubym i wyrostku robaczkowym, owsiki swoim wyglądem przypominają nitkę bawełny. Najczęściej choroba dotyka dzieci w wieku od 5 do 6 lat (rocznie na świecie blisko miliard dzieci dotkniętych jest owsicą), co ma związek z przebywaniem w dużych skupiskach takich, jak przedszkola, żłobki, internaty.
Owsica i jej przyczyny
Za zachorowanie na owsicę odpowiedzialne są owsiki – malutkie nicienie, które do organizmu dziecka mogą dostać się na kilka sposobów (poprzez połknięcie, wdychanie). Larwy mogą również dostać się do organizmu poprzez tzw. retroinwazję, polegającą na wniknięciu larw robaka do jelita grubego bezpośrednio przez odbytnicę chorego. Żyjące około 2 miesięcy robaki, dojrzewają przez okres od 2 do 4 tygodni (koniecznym do rozwoju jest wilgotne środowisko i temperatura w granicy 30-36°C), a następnie dorosła już, wędrująca nocą samica, składa w okolicy odbytu od 8000 do 12000 jaj. W przypadku dziewczynek zdarza się również, że jaja składane są w przedniej części pochwy. Poprzez dotyk krocza, czy też zainfekowanej bielizny, chory przenosi jajeczka na swoje ręce.
Owsica – objawy
Objawami, które rodzicom mogą zasygnalizować obecność owsików u dziecka powinny być:
- utrata łaknienia,
- świąd odbytu,
- niepokój,
- nerwowość,
- ból.
Na skórze w okolicy krocza i odbytu można zaobserwować również białoszare twory (to samice owsika).
Owsica i jej powikłania
W przypadku, kiedy dojdzie do ektopicznego zakażenia, zainfekowany może być również wyrostek robaczkowy. Owsica w niektórych przypadkach może prowadzić do powikłań w postaci:
– zapalenia wyrostka robaczkowego,
– przewlekłe zapalenia jelita grubego.
Diagnoza owsicy
Chorobę można przede wszystkim poznać po charakterystycznym bólu i świądzie okolic odbytu nasilających się zwłaszcza w okresie nocnym. Koniecznym będzie również badanie kału na obecność jaj pasożyta. W tym celu dotyka się okolice odbytu dziecka lepką stroną taśmy celofanowej. Koniecznym jest powtórzenie badania co najmniej kilka razy.
Leczenie owsicy
Leczenie choroby polega na podanie choremu jednorazowo dawki 200 mg p.o mebendazolu, 200 mg p.o. albendazolu lub pyrantelu (10 mg/ kg masy ciała p.o.). Dawkę należy podać dziecku po raz drugi po upływie około dwóch tygodni.
