Prostata (gruczoł krokowy, stercz) to męski nieparzysty gruczoł płciowy, odpowiedzialny za produkcję cieczy będącej składnikiem spermy. Znajduje się ona poniżej pęcherza moczowego i obejmuje część sterczową cewki moczowej.
Ponadto tylną częścią przylega do końcowego odcinka jelita grubego, czyli odbytnicy. Ostre zapalenie tego gruczołu spowodowane jest infekcją bakteryjną i objawia się przede wszystkim odczuwalnym w kroczu bólem. Jak wygląda przebieg tego schorzenia i jak mu zapobiegać ?
Przyczyny ostrego zapalenia prostaty
Najczęściej infekcja bakteryjna powodująca stan zapalny gruczołu krokowego następuje przez ,,atak’’ bakterii Escherichia coli, czyli pałeczki okrężnicy. Rzadziej za tę chorobę odpowiedzialne są pałeczki ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa), czy pałeczki zapalenia płuc (Klebsiella pneumoniae). Skąd jednak te bakterie, które raczej stanowią florę bakteryjną jelit, bądź znajdują się w moczu,, biorą się w rejonie prostaty ? Otóż, jak wynika to ze wspomnianej wcześniej budowy anatomicznej, prostata znajduje się w bliskim sąsiedztwie pęcherza moczowego. Jeśli bakterie znajdowały się akurat w moczu, to podczas oddawania go, mogą przedostać się przez ujście zewnętrzne cewki moczowej do moczowodów, a stamtąd do pęcherza. Wtedy wywołują zwykle jego stan zapalny, który często poprzedza zapalenie prostaty. Od pęcherza moczowego do gruczołu krokowego zaś, bakterie nie mają daleko.
Inną drogą przedostawania się tych drobnoustrojów jest również wynikający z anatomii fakt, iż stercz częściowo ma kontakt z odbytnicą. Przy niewłaściwej higienie, bakterie pochodzące z oddawanego stolca mogą przedostać się do okolic krocza, a następnie do gruczołu.
Dodatkowo, czynnikiem mogącym być przyczyną infekcji, jest odbywanie stosunków oralnych, lub analnych z partnerką, u której również występuje stan zapalny (w drogach rodnych).
Objawy
W przypadku ostrego zapalenia prostaty, zazwyczaj występuje wysoka gorączka (co najmniej 38 stopni Celsjusza), dreszcze, nudności, bóle mięśni i stawów, problemy z oddawaniem moczu i stolca, parcie na mocz. Przede wszystkim jednak, we znaki daje się ból w okolicy krocza, nad spojeniem łonowym, bóle jąder, prącia, a nawet ból w okolicy lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa. Mężczyźni również często skarżą się na zaburzenia funkcji seksualnych.
Diagnostyka
Podczas stanu zapalnego prostata jest zazwyczaj powiększona (stąd też problemy z oddawaniem moczu), co lekarz może wykryć poprzez przezodbytnicze badanie tego gruczołu. Ponadto zleca się także pacjentowi wykonanie posiewu moczu, w celu ewentualnego wykrycia bakterii i leukocytów.
Leczenie ostrego zapalenia prostaty
Ten rodzaj zapalenia prostaty może być niebezpieczny, chociażby ze względu na ryzyko przedostania się bakterii do krwi. Należy więc jak najszybciej udać się do urologa, który wdroży odpowiednie postępowanie. Leczenie infekcji bakteryjnych opiera się na antybiotykoterapii i tak też jest w tym przypadku. Zazwyczaj pacjent dostaje leki w postaci doustnej i poprawę widzi już po 2-3 dniach.
W niektórych, cięższych przypadkach, gdy wystąpiły poważne objawy ogólnoustrojowe, potrzebna jest hospitalizacja. W dodatku, przy ostrym zapaleniu prostaty czasem dochodzi do całkowitego zatrzymania moczu (przez duży rozrost gruczołu, który obejmuje cewkę moczową) i w tej sytuacji lekarz musi założyć cewnik, który ułatwi odpływ moczu.
Nieleczone ostre zapalenie prostaty może przejść w formę przewlekłą, której leczenie już nie jest tak proste i krótkie. Ponadto istnieje ryzyko przedostania się bakterii wywołujących stan zapalny do krwi, a to może doprowadzić nawet do sepsy. Jeszcze innym powikłaniem może być zgromadzenie się ropy w pobliżu prostaty, a wtedy konieczna już jest interwencja chirurgiczna.