Osteoporoza jest chorobą szkieletu, w wyniku której może dochodzić do złamań kości podczas niewielkiego nawet urazu. Podatność kości na uszkodzenia jest efektem zaburzenia struktury kości spowodowanej zmniejszeniem gęstości mineralnej. Osteoporozę dzielimy na:
- pierwotną – będącą wynikiem starzenia się organizmu; występuje najczęściej u kobiet po menopauzie, a w przypadku mężczyzn – po 60 roku życia,
- wtórna – dotyczy osób w każdym wieku, a wynika ze stosowanie określonych leków (np. przeciwpadaczkowych) lub jest wynikiem niektórych chorób.
Osteoporoza jest chorobą dość powszechną u osób po 60 roku życia. Nazywana “cichą epidemią” przyczynia się do dużej ilości zgonów, występujących najczęściej w wyniku powikłań po złamaniu kości.
Objawy osteoporozy – co nas powinno zaniepokoić?
Na początku osteoporoza przebiega bezobjawowo. Co prawda mogą się pojawić pewne dolegliwości, ale z reguły są dość niespecyficzne, co lekarz może przypisać innym schorzeniom. Pierwszym poważnym dowodem na wystąpienie osteoporozy jest złamanie. Nie wszystkie typy złamań są zauważane, ponieważ przebiegają bez większych dolegliwości. Tak jest na przykład w przypadku tzw. wdowiego garbu. Złamanie innych części ciała, np. nadgarstka lub kości szyjki udowej nawet w wyniku niegroźnego urazu, jest świadectwem znacznego odwapnienia kości i postępującej osteoporozy. Z tego powodu warto podjąć działania w momencie, kiedy pojawiają się następujące sygnały:
- spłaszczenie kręgów, co powoduje zaokrąglenie pleców,
- silny i nagły ból pleców i kręgosłupa,
- nieprawidłowa postawa sygnalizowana wypchniętym do przodu brzuchem.
Diagnoza
Diagnostyka przy osteoporozie jest mocno utrudniona. Lekarz musi przeprowadzić szczegółowy wywiad pod kontem osteoporozy, zwracając uwagę na wiek pacjenta, czynniki ryzyka oraz ewentualne złamania kości występujące w przeszłości. W rozpoznawaniu choroby są dodatkowo wykorzystywane następujące metody:
- kalkulator FRAX – pozwala ocenić ryzyko osteoporozy na podstawie wieku, płci, wagi, wzrostu oraz innych czynników ryzyka – zalecany przez WHO,
- densytometria – jest rodzajem badania rentgenowskiego mierzącego gęstość mineralną kości, co pozwala ocenić ryzyko złamania i dobrać metody leczenia,
- badanie radiologiczne – wykonywane w przypadku złamania kości, pozwala określić charakter złamania,
- badania laboratoryjne – pobieranie krwi, aby określić stężenie fosforu i wapnia.
Metody leczenia
W przypadku osteoporozy bardzo ważne są działania profilaktyczne. Pacjent musi mieć świadomość, że wraz z wiekiem wzrasta ryzyko wystąpienie tej podstępnej choroby. Konieczna jest odpowiednia dieta z podażą wapnia, fosforu, witaminy D, aktywność fizyczna, przeciwdziałanie ryzykom upadku.
W przypadku stwierdzenia osteoporozy stosuje się kilka grup leków, charakteryzujących się różnym działaniem. Ich skuteczność zależy od wielu czynników, dlatego tak istotne jest właściwe dobranie medykamentu do pacjenta. Zadaniem leków na osteoporozę jest zmniejszenie utraty kości lub zwiększenie odbudowy. Nie zawsze jednak zwiększenie gęstości mineralnej jest skuteczne w wypadku złamań. W przypadku omawianej choroby niezwykle ważna jest stała kontrola gospodarki wapnia w organizmie. Stosowanie preparatów z zawartością wapnia jest konieczne tak samo suplementacja witaminy D. Zawsze jednak pod kontrolą i w porozumieniu z lekarzem.
Zioła – naturalne produkty na osteoporozę
W profilaktyce osteoporozy należy zadbać o odpowiednią dietę uzupełnioną też o zioła. Doskonałym źródłem wapnia jest choćby pospolita pokrzywa. Kubek herbatki z pokrzywy dostarczy dwa razy więcej wapnia niż kubek mleka. Idealnie sprawdza się też owies i krzemionka zawarta w skrzypie polnym. Zioła wspieraj w walce z chorobą, ale muszą być odpowiedni dobierane i dawkowane. Istnieją zioła, która zmniejszają przyswajalność wapnia w organizmie. Należą do nich: kapusta włoska, rabarbar, szczaw, szpinak. Jeśli lubi się te produkty, to lepiej podawać je bezpośrednio z produktami spożywczymi będącymi źródłem wapnia, np. nabiałem. Doskonałym źródłem wapnia jest choćby pospolita pokrzywa.