Na postawione w tytule pytanie można by odpowiadać godzinami. To tak, jakby spytać neurologa o to, jakie są przyczyny bólu głowy. Inaczej mówiąc, temat jest niezwykle złożony, gdyż istnieje zarówno wiele czynników wywołujących alergie, jak również objawów i środków zapobiegania oraz leczenia.
Gdyby jednak postarać się o ogólną systematyzację, można by stwierdzić, że przyczyny alergii mają podłoże genetyczne, środowiskowe oraz wynikające z trybu życia. A zatem po kolei.
Genetyczne podłoże alergii
Podobnie jak wiele innych dolegliwości, także i alergie mogą być dziedziczone. Z szacunków przywoływanych przez Polskie Towarzystwo Alergologiczne wynika, że skłonności do alergii dziedziczy po przodkach od 40% do 80% osób zmagających się z tą chorobą. Oczywiście, jeśli ktoś ma babcię cierpiącą na tę dolegliwość, wcale nie oznacza, iż sam zachoruje. To jedynie zwiększone ryzyko – podobnie jak w przypadku innych chorób genetycznych, także tych groźnych, jak np. nowotwory.
Wpływ środowiska
To, w jakim otoczeniu żyjemy, może mieć decydujący wpływ na pojawienie się alergii. Duże zakwaszenie gleb, wysoki poziom ołowiu w środowisku, substancje chemiczne, pylenie roślin, sierść zwierząt – to tylko niektóre, ogólne czynniki wywołujące objawy alergiczne. Ludzki organizm zmienia się pod wpływem procesów zachodzących dokoła niego. Globalne zmiany klimatyczne oddziałują na środowisko, a to z kolei rzutuje na człowieka.
Tryb życia
Trudno nie zgodzić się z dawno udowodnionym twierdzeniem, że nasz styl życia wywiera ogromny wpływ na to, co dzieje się z naszym zdrowiem. Palenie papierosów, picie alkoholu, kawy, napojów gazowanych, spożywanie posiłków zawierających konserwanty, a z drugiej strony sterylność i higiena – wszystko to znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych. Słynne za czasów PRL powiedzenie „częste mycie skraca życie” ma w sobie odrobinę prawdy. Nie chodzi oczywiście o zachęcanie ktokolwiek do rezygnacji z codziennej higieny, tym niemniej warto zwrócić uwagę, że niektóre odmiany alergii występują wyłącznie w krajach wysoko rozwiniętych, podczas gdy nie ma ich wśród ludów ubogich lub na wpół dzikich.
Przyczyny alergii mogą być zatem różne. Często nie mamy na nie wpływu i jedyne, co możemy zrobić w przypadku wystąpienia uciążliwej reakcji, jest złagodzenie objawów – np. kataru siennego za pomocą popularnych ostatnio roztworów wody morskiej. Reszta zależy w dużej mierze od czynników obiektywnych.
