AZS to choroba, która dotyka co 5. dziecko i co 50. dorosłego w Polsce. Na jej występowanie wpływ mają czynniki: genetyczne, środowiskowe, przebyte infekcje, a także odporność organizmu.
Atopowe zapalenie skóry jest zaliczane do atopii – genetycznego uwarunkowanego zespołu zaburzeń układu immunologicznego. Choroba dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych. Nie ma na nią lekarstwa, można jedynie łagodzić objawy.
Przyczyny AZS
Przyczyn AZS upatruje się głównie w czynnikach genetycznych i środowiskowych, dużą rolę odgrywają też zaburzenia psychosomatyczne. Stres jest niemal zawsze podawany jako czynnik pogłębiający stany chorobowe. Wśród przyczyn AZS wymienia się skłonność do alergii. Układ immunologiczny chorej osoby reaguje nieprawidłowo na alergeny występujące naturalnie w środowisku, np. pyłki roślin, sierść zwierząt, mleko krowie. Alergen wnika do organizmu, a ten reaguje obronnie, wytwarzając przeciwciała. Efektem jest stan zapalny skóry. Często się zdarza, że wyeliminowanie alergenu, który w pierwszej kolejności wywołał stan zapalny, już nie wystarcza, ponieważ chory uczula się na nowe rzeczy.
W AZS wyróżnia się trzy fazy choroby:
- faza niemowlęca (do 2 r. ż.)
- faza dziecięca (do 12 r. ż.)
- faza młodzieńcza i u osób dorosłych (od okresu pokwitania przez całe życie).
Objawy AZS
Wśród objawów AZS wymienia się: nadmierną suchość skóry (skóra jak pergamin), silne swędzenie, zmiany chorobowe na skórze w postaci wyprysku, zmiany z tzw. lichenizacją (występują głównie na twarzy i szyi, w zgięciach kończyn, jednak często obejmują całe ciało), skłonność do nawracających zakażeń bakteryjnych, nadmierne rogowacenie naskórka, występowanie innych schorzeń atopowych, m.in. astmy, egzemy, alergicznego zapalenia spojówek. Objawy i umiejscowienie zmian skórnych dla każdej z faz choroby jest trochę inne.
Leczenie
Leczenie AZS może być prowadzone na kilka sposobów. Zazwyczaj obejmuje wyeliminowanie alergenów, antybiotykoterapię (w przypadku nawracających infekcji bakteryjnych), miejscowe stosowane leków sterydowych, ograniczenie stresu oraz specjalistyczną higienę. Do pielęgnacji chorego, który cierpi przez atopowe zapalenie skóry twarzy i ciała, używa się łagodnych środków, np. Emolium. Skórę należy myć delikatnymi mydłami o zrównoważonym pH, dobrze sprawdzają się mydła przeciwbakteryjne o lekko kwaśnym odczynie. Skóra z AZS wymaga też natłuszczania, zwłaszcza w miejscach narażonych na występowanie zmian i wyprysków: na twarzy, płatkach uszu, w zgięciach łokci i kolan, na stopach. W terapii tego schorzenia bardzo ważna jest edukacja osoby chorej oraz rodziców, jeżeli pacjentem jest dziecko.
Atopowe zapalenie skóry dotyka niemal 20 proc. ludzi na całym świecie, zwłaszcza w krajach wysoko rozwiniętych. Choroba ma charakter nawrotowy, są fazy wyciszenia, po których potrafi powrócić ze zdwojoną siłą. Łagodna postać AZS nie wymaga złożonej terapii, wystarczy odpowiednia pielęgnacja, unikanie alergenów i ograniczenie sytuacji stresogennych.
