Występujący głównie u osób dorosłych półpasiec, swoimi objawami przypomina wiatrówkę. Jego odmiany – półpasiec oczny i uszny mogą być bardzo groźne dla zdrowia chorego.
Półpasiec (z łac. zoster), to groźna, zakaźna choroba wirusowa występują głównie u dorosłych, którzy chorowali na ospę wietrzną. Po zakończeniu choroby, wirus ospy zostaje uśpiony w zwojach nerwowych, by na skutek kontaktu z osobą chorą na wiatrówkę, reaktywować się w zwojach czuciowych.
Ocenia się, że jest kilka odmian półpaśca. Należą do nich: półpasiec krwotoczny (charakteryzujący się ciężkim przebiegiem), półpasiec oczny i uszny, a także jego odmiana uogólniona i rozsiana (zmiany rozsiane są po całym ciele. Pojawienie się tej odmiany półpaśca towarzyszy najczęściej rozwijającym się w organizmie przerzutom nowotworowym i chłoniakom). Inną odmianą jest jego odmiana zgorzelinowa, podczas której zmiany skórne ulegają rozpadowi, zostawiając na ciele chorego liczne owrzodzenia. W każdym z przypadków, wystąpienie choroby wymaga od pacjenta natychmiastowej konsultacji z lekarzem.
Przyczyny półpaśca
Będący chorobą zakaźną półpasiec, zostaje wywołany przez wirus VZV – herpes virus varicella. Ten sam wirus odpowiedzialny jest również za występowanie wiatrówki, czy opryszczki. Do zakażenia dochodzi na skutek kontaktu z osobą chorą na półpasiec, bądź ospę wietrzną. Okres wylegania choroby, to około 3 – 4 dni, podczas których chory zaraża wirusem. Choroba atakuje głównie jeden z nerwów czuciowych, a także zwój międzykręgowy i fragmenty unerwionej skóry.
Na wystąpienie półpaśca szczególnie narażone są osoby:
- przemęczone, osłabione i zestresowane,
- osłabej odporności,
- zakażone wirusem HIV,
- po szczepieniu.
Półpasiec może również wystąpić przy:
- leczeniu immunosupresyjnym,
- różnego rodzaju infekcjach,
- rozwijającej się chorobie nowotworowej.
Półpasiec i jego objawy
Niepokojącymi objawami w przypadku tego rodzaju choroby, powinno być ogólne osłabienie organizmu, jak również wysypka pojawiająca się jedynie po jednej stronie ciała chorego. Początkowo wysypka pojawia się na klatce piersiowej, następnie na brzuchu i utrzymuje się na ciele przez około kilka dni.
Innymi objawami choroby są również:
- wysoka, utrzymująca się przez kilka dni wysoka temperatura,
- ogólne złe samopoczucie,
- ból gardła i głowy,
- przeczulica,
- ból w okolicach chorobowo zmienionych (dolegliwości bólowe, w zależności od wieku i przebiegu choroby, mogą utrzymywać się od kilku dni do nawet kilku miesięcy).
Powikłania po półpaścu
W przypadku półpaśca mogą wystąpić jego liczne powikłania.
Należą do nich:
- porażenie nerwu twarzowego (n. VII) lub trójdzielnego (n. V),
- neuralgia (bóle zwłaszcza odcinka lędźwiowego kręgosłupa),
- porażenie nerwu słuchowego (n. VIII), co prowadzi do częściowej utraty słuchu,
- zapalenie rogówki i błony naczyniowej oka,
- występujące na rogówce blizny (keratitis dendritica),
- porażenie nerwów unerwiających mięśnie poruszające gałką oczną.
Diagnoza
Diagnozę choroby podejmuje lekarz na podstawie obserwacji zmian skórnych, ich umiejscowienia, jak również na podstawie wywiadu z chorym i zbadaniu jamy ustnej.
Półpasiec i jego leczenie
Zwyczajowo w leczeniu półpaśca stosuje się leczenie objawowe. W przypadku ciężkiego przebiegu, zalecane jest kilkudniowe pozostanie w łóżku i odpoczynek. Choremu należy podawać duże ilości płynów, a także środki przeciwbólowe (w przypadku silnego bólu można podać karbamazepinę) i środki przeciwgorączkowe (w przypadku utrzymującej się gorączki).
W niektórych przypadkach wskazanym jest również podanie choremu leków przeciwwirusowych typu: Acyklovir czy Heviran.
Dodatkowo silne neuralgie, występujące zwłaszcza u osób starszych, należy leczyć poprzez naświetlanie laserem stymulującym, jak również poprzez zastosowanie kremu z kapsaicyną.
