Grzybica paznokci to stosunkowo częsta, ale uciążliwa przypadłość. Zaniedbana, staje się nie tylko problemem estetycznym, ale może także prowadzić do zapalenia skóry oraz wydzielania się nieprzyjemnego zapachu. Na szczęście, istnieje wiele leków, które pozwalają poradzić sobie z problemem w każdym stopniu zaawansowania, wyróżniamy także domowe sposoby, które mogą wspomagać leczenie farmakologiczne, a także wspomagać profilaktykę zdrowotną.
Czym jest grzybica paznokci?
Grzybica paznokci jest niczym innym, jak chorobą spowodowaną grzybami (m.in. drożdżakami lub dermatofitami), a jej objawy przeważnie obejmują zmiany w strukturze i wyglądzie płytki paznokciowej. Choroba częściej dotyczy paznokci stóp niż paznokci u rąk, co wynika z faktu, że środowiskiem sprzyjającym rozwojowi grzybów są ciepło i wilgoć.
Objawami grzybicy jest przede wszystkim zmiana struktury i koloru paznokci: płytka staje się zgrubiała (a jednocześnie krucha i łamliwa) oraz nabiera białego, żółtego, brązowego, zielonego, a nawet czarnego koloru. Z czasem paznokcie mogą stać się pofałdowane, odkształcone lub odklejać się od łożyska, czemu towarzyszy nieprzyjemny zapach. Nieleczona grzybica prowadzi do zapalenia wałów paznokciowych, co objawia się zaczerwienieniem skóry oraz bolesnością w miejscu zaistniałych zmian.
Przede wszystkim profilaktyka
Najlepszym sposobem na uniknięcie choroby lub zapobieganie jej nawrotom jest profilaktyka. Warto pamiętać o kilku istotnych zasadach i wdrażać je w życie:
- Po basenie i innych podobnych obiektach zawsze poruszać się w obuwiu (np. w klapkach);
- Przycinać krótko paznokcie przy jednoczesnym zachowaniu skórek;
- Dokładnie czyścić paznokcie;
- Nosić odpowiednio dopasowane obuwie z tworzyw naturalnych i oddychających;
- Korzystać ze sprawdzonych salonów świadczących usługi manicure i pedicure;
- Dokładnie osuszać stopy po kąpieli, pamiętając o przestrzeniach między palcami – to właśnie tam często rozpoczyna się infekcja;
- Pamiętać o zmianie skarpetek na czyste – nawet w ciągu dnia, jeśli stopy się pocą;
- Podczas aktywności fizycznej korzystać z antyperspirantów do stóp oraz środków przeciwgrzybicznych.
Grzybica – leczenie
W leczeniu grzybicy paznokcie stosuje się leki miejscowe oraz ogólnoustrojowe. Niestety, terapia często trwa długo – do kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Dlatego właśnie warto szybko reagować na powstawanie zmian. Proces leczenia uznaje się za zakończony w momencie, w którym na palcu pojawi się zupełnie nowy, zdrowy paznokieć.
W przypadku początkowych objawów choroby (gdy zmiany obejmują jeden paznokieć) można walczyć z grzybicą z pomocą środków dostępnych bez recepty. Jeśli jednak zmiany zaczynają obejmować większą powierzchnię, warto skonsultować się z lekarzem, który dobierze właściwą terapię i być może zaleci stosowanie leków na receptę. W przypadku mniejszych zmian zaczyna się od stosowania leków o działaniu miejscowym, jednakże czasami może się okazać konieczne leczenie ogólnoustrojowe w postaci np. antybiotyków.
Pośród leków bez recepty wyróżnić możemy preparaty o stosowaniu miejscowym, np. spraye (aerozole), sztyfty, lecznicze lakiery bezbarwne, puder, roztwory, maści czy kremy. Co ważne, środki bez recepty można stosować nie tylko do leczenia początkowych objawów grzybicy, ale także w ramach profilaktyki (np. po uprawianiu sportu lub powrocie z basenu).
Przy bardziej zaawansowanych zmianach lekarz może zalecić leki doustne, dostępne w formie kapsułek lub tabletek. Leki na receptę zazwyczaj zawierają takie substancje lecznicze jak:
- Flukanazol
- Itrakonazol
- Terbinafina
Nierzadko lekarze zalecają połączenie terapii środkami doustnymi z preparatami miejscowymi. W skrajnych przypadkach najlepszym rozwiązaniem okazuje się usunięcie płytki paznokciowej objętej grzybicą.
Należy pamiętać, ze żadne leki na drożdżycę nie będą skuteczne, jeśli nie będziemy dbać o właściwą higienę w trakcie leczenia, a także po jego zakończeniu.
Grzybica – domowe sposoby
Choć domowe sposoby same w sobie nie pozwolą na pozbycie się tego uporczywego problemu, to mogą jednak wspomóc leczenie. Zaleca się także stosowanie ich w ramach profilaktyki przeciwgrzybicznej. Do domowych metod walki z drożdżycą paznokci zaliczamy chociażby kąpiele w wodzie z dodatkiem soli oczyszczonej. Warto zaopatrzyć się także w olejek z drzewa herbacianego (można wcierać go w objęte chorobą paznokcie lub wlać kilka jego kropel do kąpieli). Jednym z tradycyjnych środków przeciw drożdżycy jest także ocet jabłkowy, który posiada niskie pH, dzięki czemu działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Zaleca się moczenie stóp (lub rąk) w wodzie z dodatkiem ok 250 ml octu przez 15-20 minut.
Choć grzybica paznokci może „dopaść każdego” to istnieją osoby znajdujące się w szczególnej grupie ryzyka i powinny one przede wszystkim pamiętać o właściwej higienie i profilaktyce. Poza osobami aktywnie uprawiającymi sport (nie tylko na basenie), na większe ryzyko grzybicy narażeni są także palacze oraz osoby chorujące na łuszczycę, zaburzenia hormonalne, cukrzycę oraz posiadające obniżoną odporność. Co ciekawe, schorzenie częściej dopada mężczyzn niż kobiety, a także najczęściej dotyka osób starszych (po 60. Roku życia). Przypadki grzybicy stóp u dzieci są rzadkie, choć oczywiście się zdarzają. W przypadku najmłodszych każdy podejrzany objaw należy skonsultować z lekarzem pediatrą przed wdrożeniem jakiejkolwiek metody leczenia.
Autorka:
Anna Kuleszewicz-Toborek
Fot. licencja Adobe