Potocznie nazywana ,,dwubiegunówką’’. Polega na odczuwaniu na zmianę skrajnych emocji – od euforii, po ciężkie przygnębienie. Dotyka niestety coraz większej ilości osób, a jest bardzo niebezpieczną chorobą, wymagającą terapii i leczenia farmakologicznego. Istnieją dwa typy ChAD (choroby afektywnej dwubiegunowej) – pierwszy objawia się epizodami euforycznymi i depresyjnymi, a drugi charakteryzuje ich mieszanina. Częstość i intensywność takiej huśtawki nastrojów jest kwestią indywidualną, u każdego przebiega inaczej. Uważa się, że dotyczy ona niemałego grona sławnych osób, np. Catherine Zeta-Jones, Stinga, nieżyjącego już Kurta Cobaina, Vincenta van Gogha, Ernesta Hemingway’a, czy niedawno zmarłej wokalistki zespołu The Cranberries – Dolores O’Riordan.
Przyczyny choroby afektywnej dwubiegunowej
Obecnie jednoznacznie nie da się niestety określić przyczyn tej choroby. Na pewno istnieje jednak tutaj podłoże genetyczne, gdyż większość chorych osób ma w swojej rodzinie już kogoś cierpiącego na tę przypadłość. Wiele lekarzy twierdzi, że powodem rozwoju tego schorzenia jest niedobór lub nieprawidłowe funkcjonowanie jednego z trzech neuroprzekaźników – serotoniny, noradrenaliny i adrenaliny, które są odpowiedzialne za przekazywanie impulsów nerwowych. Przyczyną dotyczącą mózgu, może być także jego mikrouraz podczas życia płodowego. Sporo osób twierdzi również, że choroba afektywna dwubiegunowa spowodowana jest nieprawidłowym stylem życia, czyli przede wszystkim niedoborem snu, zaburzeniami rytmu dobowego, czy długotrwałym stresem. Jako czynnik ryzyka wymienia się tutaj też zażywanie środków psychotropowych. Te ostatnie przyczyny mogą wyjaśniać, dlaczego choroba ta nazywana jest chorobą ludzi świata artystycznego, wszak została zdiagnozowana u wielu aktorów, czy muzyków.
Objawy ,,dwubiegunówki’’
Objawów tych jest naprawdę wiele i nie zawsze muszą wskazywać bezpośrednio na tę chorobę. Pierwsze symptomy mogą pojawić się już w dzieciństwie, lecz najczęściej ujawnia się ona w okresie dojrzewania. Do prawidłowego zdiagnozowania niezbędna jest ocena lekarza psychiatry. Jakie symptomy jednak mogą jednak zwiastować ,,duwbiegunówkę’’ ?
- brak potrafienia odczuwania przyjemności – mowa tu o długotrwałym zaburzeniu, nawet pomimo wielu wydarzeń, które uszczęśliwiłyby normalnie daną osobę; może się to wiązać ze spadkiem energii
- bezsenność lub nadmiar snu – długotrwałe nieprawidłowości w długości i jakości snu mogą wskazywać na tę chorobę
- brak koncentracji – zazwyczaj osoby chore nie mogą na dłuższą chwilę skupić uwagi na jednej rzeczy, np. programie w telewizji, czy rozmowie
I typ choroby afektywnej dwubiegunowej charakteryzuje się występowaniem naprzemiennych silnych nastrojów – od euforii i poczucia, że wszystko możemy zrobić, braku odczuwania strachu, przypływu dużej ilości energii, do depresji, przygnębienia, gniewu, a nawet myśli i prób samobójczych. Otoczenie odbiera te zmiany jako gwałtowne, pozbawione logicznego wyjaśnienia. Ten typ jest o tyle niebezpieczny, że huśtawki nastrojów są naprawdę bardzo skrajne.
Dla II typu tej choroby typowe jest przeważenie stanu depresyjnego, choć tutaj także dochodzi do zmian nastroju. Nie są one jednak tak ekstremalne jak w pierwszym typie.
Leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej
Zanim dojdzie do leczenia tego schorzenia, konieczne jest zdiagnozowanie, które nie jest proste, zwłaszcza w przypadku (a zdarza się to bardzo często), kiedy chory nie chce przyjąć do siebie wiadomości, że jego stany emocjonalne są czymś nienormalnym i wymagającym konsultacji z lekarzem. Jeżeli jednak choroba zostanie rozpoznana, możliwe jest wdrożenie przede wszystkim farmakoterapii, czyli przyjmowanie odpowiednich leków w zależności od epizodu, ale także przyjmowanie leków stałych (działających profilaktycznie). Ma to na celu doprowadzenie do remisji choroby, czyli ustąpienia jej objawów. Wspomagać farmakoterapię mogą psychoterapia i psychoedukacja, stosowane zazwyczaj w czasie remisji. Stanowią one ważny element leczenia.
fot. pixabay.com DanaTentis