Ta choroba, to nic innego, jak nagłe, niespodziewane i silne ataki paniki, które nie mają racjonalnego powodu do wystąpienia. Narażone na nią są zdecydowanie bardziej kobiety, choć przyczyna takiej zależności nie jest do końca znana.
Obecnie coraz częściej spotyka się osoby z tym zespołem – mówi się, że dotyczy on około 8-10% ludzi. Co stoi za powstawaniem tego zaburzenia ? Jak je leczyć ?
Napady lękowe – przyczyny
Tak jak w przypadku wielu chorób o charakterze psychologicznym, tak i tutaj na rozwinięcie się zespołu lęku napadowego ma wpływ wiele czynników – fizjologicznych, środowiskowych, i personalnych. Do tych pierwszych możemy zaliczyć zarówno uwarunkowania genetyczne, jak i zmiany w budowie elementów mózgu oraz zaburzenia w przewodzeniu impulsów nerwowych. Również osobista, jednostkowa wrażliwość na odbierane bodźce będzie tu zasadniczym czynnikiem.
Nie od dziś wiadomo, że środowisko i styl życia mają ogromny wpływ nie tylko na nasze zdrowie fizyczne, ale i psychiczne. Do rozwinięcia się zespołu lękowo – napadowego na pewno przyczyni się atmosfera w szkole, w pracy, brak snu, funkcjonowanie pod presją czasu i przede wszystkim, najważniejsze – stres. Stres bywa często ,,zapałką’’ podpalającą ,,stos suchego siana’’. Wiele osób mówi, że to właśnie on był przyczyną wyzwolenia pierwszego ataku paniki.
Predyspozycje personalne wiążą się z nabytymi i utrwalonymi cechami, jakie posiadamy, czyli np. z wrażliwością, odpornością na stres, optymizmem, wytrwałością. Często też wynikają z utrwalonych wzorców z dzieciństwa, kiedy to mogliśmy podpatrzeć pewne zachowania u rodziców, lub innych bliskich osób, a także nauczyć się powiązywać pewne sytuacje z poczuciem lęku i niepokoju.
Objawy zespołu lęku napadowego
Osoby dotknięte tą chorobą podczas napadów odczuwają silny, ostry strach przed różnymi sytuacjami, np. dostaniem zawału, zemdleniem, ośmieszeniem się, uduszeniem się, utratą kontroli nad sobą. Niemal zawsze pośrednio jednak jest to lęk o utratę życia.Taki epizod przychodzi zazwyczaj zupełnie niespodziewanie i może się zdarzać od kilku razy dziennie, do kilku razy w ciągu roku. Osoby przeżywające go często zupełnie nie czują, że mogą w jakikolwiek sposób zareagować i próbować przerwać ten stan. Co więcej – często dochodzi do samonakręcającej się spirali strachu, gdyż chora osoba boi się, że zaraz może dostać ataku paniki i zaczyna się doszukiwać w sobie jakichkolwiek zwiastunów napadu, a w konsekwencji, przez takie zachowanie może zostać właśnie wywołany epizod. Dodatkowo, takie zachowanie prowadzi często do tzw. agorafobii, czyli do irracjonalnego lęku przed przebywaniem w różnych, otwartych i publicznych miejscach, takich jak sklep, dworzec, kino, szkoła. Jest to także lęk przed tłumem. Prowadzi to do tego, że osoba chora nie chce wychodzić z domu, boi się zostać w nim sama, odizolowuje się od społeczeństwa.
Oprócz objawów psychicznych, może wymienić także szereg dolegliwości fizycznych, towarzyszących napadom lęku, a są to :
- duszności
- uderzenia gorąca
- zwiększona potliwość
- gwałtowne osłabienie
- kołatania serca
- przyspieszony oddech i tętno
- suchość w ustach
- zawroty głowy
Zespół lęku napadowego – leczenie
Walka z tą chorobą opiera się na dwóch filarach, jakimi są leczenie farmakologiczne i terapia behawioralno – poznawcza. Doraźnie stosowane leki, jedynie w przypadku ataku paniki, to najczęściej farmaceutyki z grupy benzodiazepin. Ich stosowanie nie jest stałe, gdyż eliminują one jedynie skutek, a nie przyczynę stanów lękowych. Do regularnego stosowania zatem stosuje się leki antydepresyjne, które wpływają na neuroprzekaźniki w mózgu i poprawiają ich funkcjonowanie. Ponadto, najczęściej stosuje się te grupy leków, które stwarzają najmniejsze ryzyko efektów ubocznych. Obecnie większość leków przeciwdepresyjnych jest naprawdę dobrze przyswajalnych i niegroźnych.
Terapia ma z kolei na celu znaleźć przyczynę ataków paniki (jeżeli takowe wynikają z pewnych zależności sytuacyjnych), analizować je i zrozumieć zasadę ich funkcjonowania. Ponadto, pomocne jest również ćwiczenie różnych metod relaksacyjnych i metod samokontroli. Zwiększenie świadomości na temat przyczyny problemu i naszego funkcjonowania znacznie pomaga w zwalczeniu napadów lękowych.